Kedilerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden Oluşur ve Bitkisel Çözümler

07.04.2021 Deniz Öz


İdrar yolu sorunları kedilerde oldukça sık görülmektedir. Pek çok farklı idrar yolu sorunu olsa da bu sorunlar genel olarak kedilerde idrar yolu enfeksiyonları olarak ifade edilir. Patili dostlarımızın genel sağlık durumlarını takip ederken yaşayabilecekleri sağlık sorunlarını yakından tanımak daha erken önlem alabilmek açısından önemlidir. Öncelikle kedilerde idrar yolu sorunlarının yaygın olduğunu ve idrar yolu enfeksiyonlarının da bu sorunlar arasında yer aldığını bilmek gerekiyor. İdrar yolu sorunlarına dair belirtiler birbirlerine çok benzer olsa da ufak detaylar ile ayırt edilebilir olmaları mümkündür. Bu nedenle de kedi sahiplerinin kedi tuvaletlerini düzenli temizlemesi ve değişimleri yakından gözlemlemesi önerilir.

Kedilerde İdrar Yolu Sorunları Nelerdir?

Kedilerde idrar yolu sorunları oldukça sık görülmektedir. Bu sorunların belirtileri başlangıç aşamalarında benzerlik gösterse de her durumun ayrı ayrı ele alınması ve tedavi yaklaşımının özel olarak belirlenmesi gerekir

İdrar Yolu Enfeksiyonları

Kedilerde idrar yolu enfeksiyonları erkek, diyabet ya da fazla kilo sorunu olan kedilerde daha fazla meydana gelebilen uzun vadede tedavi edilmediği takdirde başka sağlık sorunlarına yol açan bir sağlık sorunudur. Kedilerde idrar yolu sorunları arasında en az görülenlerden birisi olan idrar yolu enfeksiyonlarının takibinin yakından yapılması ve mutlaka doğru yaklaşımla tedavi edilmesi gerekir. Bakteri kaynaklı bir sağlık sorunu olan idrar yolu enfeksiyonları beslenme, yaş, genital bölgede hijyen eksikliği, anormal pH seviyelerine bağlı olarak ortaya çıkabilir. Kedilerde idrar yolu enfeksiyonları mesane taşları, tümörler, yaralanmalar ve kedi immün yetmezlik virüsü yani FIB sebebi ile de meydana gelebilmektedir. Yavru kedilerde idrar yolu enfeksiyonu belirtileri daha belirgindir ancak yavruluk döneminde kedilerin daha hareketli ve sesli olması bu belirtilerin göz ardı edilmesini kolaylaştırmaktadır.

Kedilerde idrar yolu enfeksiyonu belirtileri;

  • Sık idrara çıkma,
  • İdrar yaparken zorlanma,
  • Cinsel organların normalden fazla temizlenmesi,
  • İdrarda kan,
  • İdrar kokusunda değişim,
  • Halsizlik,
  • İştah kaybı,
  • Kedi tuvaleti dışında idrar yapma olarak ifade edilebilir.

Yavru kedilerde idrar yolu enfeksiyonu belirtileri daha belirgindir ancak yavruluk döneminde kedilerin daha hareketli ve sesli olması bu belirtilerin göz ardı edilmesini kolaylaştırmaktadır. Yavru kedilerde idrar yolu enfeksiyonu aşırı su tüketimi, karın bölgesinde ağrı, iştah ve/veya kilo kaybı, kedinin tuvaletinde ağlama veya homurdanma gibi sesler çıkarması olarak ifade edilebilir.

veterinerin sevdiği kedi

Ürolitler - İdrar Taşları

Kedilerde idrar taşı çok farklı nedenlere bağlı olarak meydana gelebilmektedir. Bu sorunun ortaya çıkmasında kedilerin yaşadıkları stresin ve ani değişimlerin etkisi olduğu bilinmektedir. Ürolitiyazis kedilerde alt üriner sistem sorunlarının önemli bir nedenidir. İdrar yolunda sert minerallerden oluşan taşlar idrar kesesini ve/veya üretrayı tahriş edebilir. İleri seviyede ise idrar yollarında tıkanma meydana gelir. Erkek kedilerde ürolitlere bağlı alt idrar yolu tıkanması daha yaygın olarak görülür. Kedilerde idrar yolu tıkanıklığı gibi sorunlara yol açan ürolitler yaygın olarak iki türdür. Bunlardan ilki magnezyum, fosfor ve amonyaktan oluşanlar struvit taşlarıdır diğeri ise kalsiyum oksalat olarak adlandırılan taş oluşumlarıdır. Struvit sorunu olan kedilerde ilk aşamada diyet değişikliği önerilmektedir. Magnezyum açısından sınırlandırılmış bir diyet ile çözüm elde edilebilir. Daha asidik bir idrar oluşumu sağlayarak struvit oluşma ihtimalini azaltma odaklı üretilen mamaların artması ile birlikte struvit görülme sıklığı azalmaktadır. Kalsiyum oksalat taşları ise özel bir diyet ile giderilemeyeceği için cerrahi müdahale tercih edilebilir. Cerrahi müdahale öncesinde mesanenin steril sıvılarla yıkanması ile taşların geçişini sağlamak da denenebilir. Ürolitler tedavi edilebilir olsa da tekrarlama riski vardır bu nedenle ömür boyu takip edilmesi gerekir.

Kedilerde idrar yolu enfeksiyonu belirtileri ile kedilerde idrar taşı belirtileri benzerdir. Sık idrara çıkma, idrar yaparken zorlanma, cinsel organların aşırı temizlenmesi ve kedi tuvaleti dışında farklı yerlere idrar yapma benzer belirtilerdir. Bu belirtilere ek olarak;

  • İdrarı püskürterek yapma,
  • Kronikleşen idrar yolu enfeksiyonları üretral tıkanıklık ürolit sorununa işaret eden şiddetli belirtiler arasında yer almaktadır.

İdiyopatik Sistit

Kedilerde idiyopatik sistik yaygın bir sorundur. İdiyopatik yani nedeni bilinmeyen sistit aslında kedilerde alt üriner sistem sorunlarına neden olabilecek tüm ihtimallerin ortadan kaldırıldığı durumda, bu vakaları tanımlayabilmek için kullanılan genel bir terimdir. Strese neden olabilecek durumların idiyopatik sistit üzerinde önemli bir etkisi olduğu bilinmektedir. Bu soruna sahip kedilerin tuvaletlerinin, kendilerini güvende hissedebilecekleri bir alanda konumlandırılması önerilir. Mama değişimi de kedilerde idiyopatik sistite neden olabilir bu nedenle herhangi bir stres faktörüne bağlı olarak bu teşhisi alan kedilerin diyet değişimlerinin çok daha fazla dikkatli bir yaklaşım ile yapılması gerekir.

İdiyopatik sistit ile kedilerde idrar yolu enfeksiyonu belirtileri benzerdir. Ancak idrara çıkmama, ve renksiz idrar idiyopatik sistit belirtisi olarak değerlendirilebilmektedir. İdrara çıkmama oldukça ciddi bir belirtidir ve acilen veteriner hekime danışılması gerekir.

sahibinin kucağında veterinere gelen kedi

Üretral Tıkanma

Kedilerde alt idrar yolu sorunları arasındaki en önemli durum üretral tıkanmadır. Kedilerde idrar yolu tıkanıklığı olarak da bilinen ve hayati öneme sahip olan bu durum acil müdahale gerektirir. Üretranın tıkanması durumunda idrar dışarı atılamaz ve böbreklerin kandaki toksini atma, vücuttaki sıvı ve elektrolitlerin dengesini sağlama kapasitesi azalacağı için bu durum çok tehlikelidir. Üretral tıkanma taşlara ya da üretral tıkaç olarak adlandırılan bir doku birikimine bağlı meydana gelebilir. Tam üretral tıkanmada 24 - 48 saat arasında kedi yaşamanı kaybedebilir bu nedenle acil müdahale gereklidir. Üretral tıkanma belirtileri genellikle kedilerde idrar yolu sorunlarında meydana gelen belirtiler ile benzerdir. Ancak üretral tıkanma sorunu yaşayan kedilerde başlarda sık sık tuvalete girme, normalden uzun süre eşelenme gibi belirtiler bir süre sonra kedinin acı çektiğini fark ettirecek düzeyde kendini ifade etmesi ile devam eder. Kedi tuvaletlerinin her gün ya da günde iki kere temizlenmesi üretral tıkanma sorunu olup olmadığını anlamak için en etkili yöntemdir. Kedinin normalden daha az idrar yapması söz konusu olduğunda yakından takip edilmesi ve hemen veteriner hekim ile iletişime geçilmesi gerekir.

Üretral tıkanma belirtileri tıkanmanın şiddetine göre farklılık gösterebilmektedir. Tam tıkanma belirtileri oldukça şiddetli bir şekilde ortaya çıkar ve hızla önlem alınması gerekir. Tam tıkanma olmayan durumlarda belirtiler idiyopatik sistit ile benzerdir. Sık sık tuvalete gitme, normalden fazla kumda eşelenme, genital bölgenin normalden çok daha fazla yalanması ve kedi tuvaletindeki idrar miktarının oldukça az olması tıkanma belirtisi olarak kabul edilmektedir.

Kedilerde İdrar Yolu Sorunlarının Tedavisi

Kedilerde çok sayıda idrar yolu sorunu olduğu için her durumun tedavisinde farklı bir yaklaşım sergilenmesi gerekmektedir. Bu nedenle de öncelikle doğru teşhis çok önemlidir. Mama değişimi, stres faktörlerinin azaltılması, idrar pH'ını değiştirecek ilaç ve takviye kullanımı, cerrahi müdahale, mesane yıkanması gibi pek çok farklı yöntem ile tedavi yapılabilmektedir. Kedilerde idrar yolu enfeksiyonunda kullanılan ilaçlar mutlaka veteriner hekim gözetiminde olmalıdır. Aksi bir durumda kedinin genel sağlık durumunun çok daha fazla etkilenmesine neden olmak mümkündür. Kedilerde idrar yolu enfeksiyonunda kullanılan ilaçları olası bir sorunu önlemek için tercih etmek de doğru değildir. Eğer daha önce idrar yolu enfeksiyonu geçmişi varsa bağışıklık sistemini güçlendiren ve idrar yolu enfeksiyonlarına karşı vücut direncini arttıran bitkisel takviyeler veteriner hekim önerisi ile kullanılabilir. Veteriner hekim gözetiminde idrar yolu sorunları olan ya da risk taşıyan kedilerin tüketebileceği mamaları ve takviyeleri buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.


Deniz Öz fotoğrafı
Deniz Öz Tüm Yazıları

Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.