Kedilerimiz hep mutlu ve sağlıklı olsunlar isteriz. En kaliteli mamaları tercih ederiz, bakım süreçlerini eksiksiz yerine getiririz ve olası hastalıkları önlemek için düzenli olarak veteriner hekim kontrolüne gitmelerini sağlarız. Ama kimi zaman tüm bu çabalara rağmen onların çeşitli hastalıklara yakalanmasını önleyemeyiz.
Kedilerde de tıpkı insanlar ve köpekler gibi bakteriler ve mantarlar nedeniyle enfeksiyonlar meydana gelebilir. Enfeksiyon kapmaları halinde de hem enfeksiyonun geçmesi hem de yayılımının önlenmesi adına antibiyotik kullanımı gerekli olabilir. Kedilerde antibiyotik kullanımı için karar mutlaka veteriner hekimlerin gerçekleştirdiği muayene ve ek tetkik sonuçları doğrultusunda verilmeli; kedilerde antibiyotik kullanım şekli, kullanım süresi ve dozajı hakkında veteriner hekimlerin görüşleri hayata geçirilmelidir. Bu yazımızda kedilerde antibiyotik kullanımı hakkında bilinmesi gerekenlere dikkat çekeceğiz, keyifli okumalar.
Enfeksiyonlara yol açan birçok bakteri ve mantar bulunur. Bu zararlı mikroorganizmaların yol açtığı enfeksiyonlar vücudun farklı bölgelerini etkisi altına alabildiği gibi, enfeksiyonların şiddeti ve yayılma hızı da farklılaşabilir. Kedilerde en sık görülen enfeksiyonlar cilt enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, yumuşak doku enfeksiyonları, kemik enfeksiyonları, solunum yolu enfeksiyonları, akciğer enfeksiyonları, karaciğer enfeksiyonları, diş ve diş eti enfeksiyonları şeklinde sıralanabilir. Kedilerde antibiyotik kullanımı ile birlikte "kedilere antibiyotik nasıl verilir?" sorusunun yanıtları da enfeksiyonun yeri ve yol açtığı etkiler doğrultusunda değişebilir. Her enfeksiyon türü kendine has özelliklere sahip olduğu için nedenleri doğrultusunda antibiyotik verilmesi önem taşır.
Antibiyotikler belli başlı enfeksiyonlar üzerinde etki etmek için özel olarak geliştirilmişlerdir. Bazıları daha genel özelliğe sahip olup geniş spektrumlu olarak etki ederken bazı antibiyotikler daha spesifik amaçlarla kullanılmaktadır. Bu nedenle kedilerde antibiyotik kullanılmadan önce kediye özgü ihtiyaçlar en doğru şekilde belirlenmelidir. Genel anlamda kedilere en sık reçete edilen antibiyotik çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
Amoxicillin: Amoxicillin geniş spektrumlu bir antibiyotiktir. Kedilerde bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılır. Cilt enfeksiyonlarından gastrointestinal enfeksiyonlara kadar birçok alanda oldukça etkilidir.
Cephalexin: Minimum yan etkiye neden olduğu bilinen Cephalexin, geniş spektrumlu kedi antibiyotikleri arasında yer alır. İdrar yolu enfeksiyonlarını, cilt ve yumuşak doku enfeksiyonlarını, kemik ve solunum yolu enfeksiyonlarını tedavi sürecinde tercih edilmektedir.
Clindamycin: Kedi metabolizması tarafından başarılı bir şekilde tolere edilir ve hızla etki gösterir. Bu nedenle yavru kedilerin tedavisinde de tercih edilebilir. Clindamycin cilt, ağız içi ve kemiklerdeki enfeksiyonların tedavisinde başarılı sonuçlar verebilir.
Enrofloxacin: İdrar yolu, cilt, prostat, akciğer, solunum yolları ve karaciğer enfeksiyonlarının oluşması halinde reçete edilebilir.
Metronidazole: Metronidazol, dişeti hastalığı olan kedileri tedavi etmek için kullanılan bir antibiyotiktir, ancak aynı zamanda gastrointestinal enfeksiyonlara karşı da etkilidir.
"Kedilere antibiyotik hap verilir mi?" sorusunun yanıtı, veteriner hekim tarafından reçete edilmesi halinde "evet" şeklinde verilebilir. Kedilerde kullanılan antibiyotikler farklı formlarda olabilir. Hap, merhem ve damar içi enjeksiyon formlarına sahip antibiyotiklerinin nasıl kullanılması gerektiği ile ilgili veteriner hekimler detaylı bilgilendirme yapacaktır.
İnsanlarda olduğu gibi antibiyotik kullanımı sonrasında kedilerde de kullanılan antibiyotiğin türüne göre çeşitli yan etkiler ortaya çıkabilir. Ciltte döküntü, alerji, ateş, böbrek ve karaciğer sorunları, ishal, kusma, sindirim sorunları ve kedilerde antibiyotik iğne sonrası bölgede enfeksiyon oluşması yan etkilere örnek olarak gösterilebilir.
Bazı yan etkilerin üstesinden kolaylıkla gelinmesi mümkündür. Yan etkilerin riskini almak çoğu zaman antibiyotiğin faydalarının anlaşılması ile kolaylaşacaktır. Tüm kediler antibiyotik kullandıktan sonra yan etki göstermez. Olası bir semptom halinde veteriner hekimlerin bilgilendirilmesi önemlidir.
Bazı kedilerde antibiyotik alerjisi olabilir. Antibiyotik kullanımından sonra ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar çeşitlidir; döküntüler, şişme, kaşıntı, hava yollarında daralma, ishal, nefes alamama, dehidrasyon, kusma, ateş gibi belirtileri görülüyorsa acilen veteriner hekim uzmanlığına başvurulması gerekir. Antibiyotiklerin kullanılan diğer ilaçlarla etkileşime geçmesi, aşırı doz kullanımı, aşırı reaktif bağışıklık sistemi gibi nedenlerle kedilerde antibiyotik alerjisi oluşabilir.
Merhem formundaki antibiyotikler cilde sürülmeden önce yaranın temizlenmesi gerekir. Yara tam olarak temizlenmediği takdirde antibiyotikler bölgeye nüfuz edemeyebilir ve tedavide başarısız olabilir.
Antibiyotiklerin enfeksiyona yol açan bakteri türü özelinde belirlenmesi gerekir. Bu nedenle yanlış antibiyotik kullanımı sonucunda başarılı bir tedavi yürütülemez.
Çok güçlü ya da çok zayıf belirlenen dozajlar da tedavi sürecinin başarısını engelleyebilir. Bu nedenle antibiyotiklerin doğru süre ile, doğru sıklık ve dozajda kullanılması önemlidir.
Kedilerin olası hastalıklara karşı korunabilmeleri için tedbir alınması her zaman en doğru yaklaşım olacaktır. Bu kapsamda kedilerin veteriner hekim kontrolünde olmaları, gelişim dönemlerine ve genel sağlık durumlarına uygun mama tüketmeleri ve hekim önerileri ile de vitamin ve ek besin takviyeleri almaları önemlidir. Vitaminler ve ek besinler ürünlerimizi buradan inceleyebilir, dostunuzun bağışıklık sistemini güçlendirecek alternatifler arasından seçim yapabilirsiniz.
Antibiyotikler ciddi sağlık sorunları ile baş edilmesini sağlayan ve bakteriyel ya da fungal enfeksiyonları tedavi edebilen önemli ilaçlardır. Ancak yanlış veya kötüye kullanımları halinde bakteriler ve mantarlar kendilerini öldürmek için formüle edilen bu ilaçlara karşı hayatta kalma becerilerini geliştirilebilirler. Bu gibi bir durumda kullanılan antibiyotikler işe yaramamaya ve enfeksiyonları tedavi edememeye başlar. Antibiyotik direnci tıpkı insanlarda olduğu gibi kedilerin ve köpeklerin de tedavi süreçlerini olumsuz yönde etkileyebilir.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.
